Vergissen?!
door Tineke den Hertogh
… breed lachend kijkt hij me aan; uitdagend alsof hij wil zeggen; ‘had je niet verwacht he’. Ik moest even denken; ik herken hem, maar weet niet gelijk hoe zijn verhaal precies in elkaar steekt. Hij ziet mij denken en roept; “Je weet het niet meer hé, je bent me vergeten”.
foto via ANP
Gelukkig werkt mijn geheugen mee, ik al snel weet ik weer wie hij is. Een week of twee geleden kwam hij binnen. Een vrolijke kerel, keurig gekleed en goedlachs. Echt nog een jongen, iets ouder dan mijn eigen kind.
Mijn nieuwe collega sprak in eerste instantie met hem; ik luisterde en keek mee van een afstand. Halverwege het gesprek besluit ik om me in het gesprek te mengen omdat de situatie behoorlijk gecompliceerd leek en mijn collega is nieuw, hij heeft beperkte ervaring. Om een helder en steekhoudend advies te kunnen geven vroeg ik hier en daar een beetje door. Na een poosje praten kwamen er tranen. Achter de grote lach en de leuke praatjes zat een kwetsbare jongen met een heel verdrietig verhaal. Het beste advies voor deze jongen bleek een enkele reis naar ter Apel; de enige in plaats in Nederland waar hij zich kan aanmelden om te kunnen starten met de asielprocedure. We konden hem helpen met het verkrijgen van benodigde tickets voor de reis en hebben hem op de trein gezet. Met een routeplanner en een buslading adviezen stuurden we hem op pad, in de veronderstelling dat hij de komende maanden onder de pannen zou zijn, de asielprocedure neemt de nodige tijd in beslag en in die tijd zou onze kerel onderdak krijgen in een asielzoekerscentrum.
Vandaag, nog geen twee weken later, is hij weer in het Wereldhuis. Nadat ik hem ervan heb kunnen overtuigen dat ik me inderdaad nog goed herinner hoe zijn verhaal in elkaar steekt, wil hij graag met me praten. Hij vertelt me dat hij naar ter Apel is gegaan en het zo aantrof zoals we het voor hem hadden geschetst: chaos en een drukte van mensen die buiten in de regen slapen. Helaas was het erger dan hij kon volhouden, het lukte hem niet om in de chaos te blijven. Er waren mannen, vrouwen en kinderen buiten in de regen, ze moesten wachten tot ’s avonds laat. Meerdere avonden kreeg hij te horen dat er die nacht geen slaapplek voor hem was; hij trok het niet. Hij vertrouwde me toe, hij wilde me dit eerlijk vertellen omdat ik zo’n moeite had gedaan voor zijn treinkaartje en omdat ik dacht dat het de beste route voor hem was. Ik had me vergist. Hij wilde en kon daar niet zijn: “Ik zweer het je, ik ga er nooit meer heen” vertelde hij.
In de afgelopen vier dagen heeft hij gezocht naar een plattegrond van de havens in Rotterdam, hij wil weten waar hij de juiste vrachtauto’s en boten kan vinden, want hij wil graag naar Engeland. Hij heeft geprobeerd om, zonder kaartje, met de trein in Rotterdam te gaan maar is opgepakt. Ze hebben hem in de cel gestopt om hem na een paar uurtjes weer vrij te laten. Hij is nu weer in Amsterdam. Hij wacht een paar dagen af en gaat het dan écht proberen; hij is vastbesloten, hij moet naar Engeland want daar is het beter, daar is geen ter Apel.
Ik kijk naar de (nog steeds) lachende jongen. Ik zie zijn jonge, kwetsbare gezicht en het lukt me niet om hem op andere gedachten te brengen. Ik vraag me af of ik er verkeerd aan deed om hem naar ter Apel te sturen; direct keert alles in mij zich tegen deze gedachte. Helaas is de berg die je in Nederland over moet om als kwetsbaar mens bescherming te krijgen immens - en hij groeit nog steeds! De meest kwetsbaren onder ons zijn degenen die daar het meest onder lijden.